De Nederlandse procesindustrie staat onder grote druk om te vernieuwen. Energiekosten, duurzaamheidseisen en de opkomst van biobased en circulaire alternatieven dwingen producenten om hun installaties opnieuw te bekijken.
Mark van Leeuwen is sinds een jaar Managing Director van Hecht Technology in Nederland. Het Duitse bedrijf levert containmenttechnologie en processing equipment, en ziet van dichtbij hoe de energievraagstukken de markt veranderen.
“Waar je vroeger een investering veel vaker op vertrouwen kon doen, draait het nu om harde bewijzen,” zegt Van Leeuwen. “Bedrijven doen enorme investeringen in nieuwe productieprocessen, vaak om energie-intensieve technologieën te vervangen of te verbeteren. Dan wil je zeker weten dat de businesscase klopt. Energie, footprint, continuïteit – alles moet zijn doorgerekend.”
Hecht Technology speelt daar op in met drie Europese testcentra. “Daar kunnen we op industriële schaal volledige productieprocessen nabootsen. We maken het gewenste product, meten energieverbruik en footprint, en leggen dat vast in rapportages. Die data gebruiken onze klanten om hun businesscase rond te krijgen. Bewijs, bewijs, bewijs – dat is de sleutel.”
De verschuiving in de markt is volgens Van Leeuwen duidelijk. “Er zijn veel alternatieve productieprocessen in ontwikkeling die moeten concurreren met conventionele productieprocessen. Denk aan biobased alternatieven of upcycling. Die industrieën staan nog in de beginfase, maar hebben enorme potentie. Hetzelfde geldt voor batterijproductie en -recycling. Wij waren betrokken bij de bouw van een recyclingfabriek voor autobatterijen. Dat project illustreert goed waar de kansen en uitdagingen liggen. Bureaucratie en vertragingen kunnen zulke projecten maken of breken.” Twee jaar na het doorknippen van het lintje door de burgemeester is de energievoorziening om te kunnen produceren pas geregeld. “Een multinational kiest dan toch voor een ander vestigingsland.”
Volgens Van Leeuwen is de geopolitieke situatie een extra factor die onzekerheid veroorzaakt. “Continuïteit is daardoor nog belangrijker geworden. Klanten vragen om oplossingen die robuust zijn en meebewegen met veranderende omstandigheden.”
Veel van Hechts apparatuur – waaronder vacuümdrogers – vergt veel energie. “Daarom kijken we niet alleen naar de machine, maar naar het hele plaatje,” legt Van Leeuwen uit. “Welke restwarmte is er al aanwezig in de fabriek? Zijn er warmtepompen? Hoe benut je de installaties optimaal? We denken mee met het totale productieproces en de totale energiehuishouding. Om een voorbeeld te geven: soms is het efficiënter om eerst extra water toe te voegen aan een product om het beter verpompbaar te maken. Deze betere verpompbaarheid weegt in dit geval op tegen de extra energiekosten voor het uitdampen van dit extra water.”
Ook ergonomie en footprint staan nadrukkelijk op de agenda. “De vraag naar efficiëntere en compacter gebouwde oplossingen neemt toe. Alles moet meetbaar zijn: hoeveel energie, hoeveel mensuren, hoeveel vierkante meters. Dat hoort allemaal bij het verkoopproces.”
De trend is duidelijk: standaardmachines maken plaats voor maatwerk. “Wij ontwikkelen innovaties vanuit de klantvraag. Daardoor is bijna elke oplossing custom made,” zegt Van Leeuwen. “We produceren vrijwel alles in eigen huis en besteden zo min mogelijk uit. Dat maakt ons flexibel en zorgt ervoor dat we oplossingen kunnen leveren die exact passen bij de vraag van de klant.”
Een voorbeeld: in de farmacie gaat het vaak om giftige stoffen. “Wij zorgen voor gesloten systemen, waarin ook het afwegen en toevoegen van grondstoffen contactloos verloopt. In onze testcentra kunnen we complete processen nabootsen, van goedereninstroom tot eindverpakking. Zo laten we zien dat de oplossing in de praktijk werkt.
De opkomst van duurzame processen biedt kansen voor leveranciers van processing equipment, maar Van Leeuwen ziet ook risico’s. “Goede ideeën lopen vaak vertraging op door bureaucratie. Dat maakt innovatie duurder en soms zelfs onhaalbaar. Tegelijkertijd werken we steeds vaker samen met startups die met vernieuwende concepten komen. Als wij hen kunnen helpen met een proof-of-concept, kunnen we samen meegroeien met de industrie die daaruit ontstaat.”
Ook de defensiesector klopt vaker aan. “Dat laat zien hoe breed de zoektocht naar betrouwbare processingoplossingen inmiddels is. Van zuivel tot defensie: iedereen wil zekerheid en bewijs.”
Op de vraag waar de grootste uitdagingen liggen, antwoordt Van Leeuwen zonder aarzelen: “Flexibiliteit. We moeten in staat zijn om overal op aan te sluiten – of het nu gaat om restwarmte, koelmiddelen, of een vraag naar een nog nooit eerder ontwikkeld productieproces. Alles begint bij de klantvraag, en daaromheen bouwen wij de oplossing. Dat blijft de rode draad.”
De energietransitie in de procesindustrie vraagt om harde bewijzen, flexibiliteit en maatwerk. Voor leveranciers als Hecht Technology betekent dit een intensief traject van testen, meten en aantonen. Maar het biedt ook kansen om mee te groeien met de nieuwe industrieën.
