Verticaal transport bulkgoed vergt bekerelevatoren op maat

Een bekerelevator (bucket elevator in het Engels) is een opvoerband voorzien van bekers, bakken of emmers, voor verticaal transport van bulkgoed. Een elevator bestaat uit een voet, een kop en twee benen daartussen. De band draait door de twee benen om een aandrijfwiel en een retourwiel, in de kop en de voet, respectievelijk. De bekers nemen beneden product mee en werpen dat boven in de afvoer. Het wiel in de elevatorkop wordt aangedreven door middel van een motor. Door de afstand tussen de twee wielen in te stellen, wordt de band op de juiste spanning gebracht. Is er sprake van een agressief product of hoge temperaturen, dan wordt in plaats van een (rubber)band een stalen ketting gebruikt.

Klantvraag

Bekerelevatoren worden breed toegepast in allerlei sectoren die bulkgoederen verwerken. Ontwerp en bouw van een bekerelevator vragen meestal om maatwerk, zo blijkt bij een bezoek aan Ventilec Industrial in Lokeren (B). Het bedrijf levert vooral turnkeyprojecten voor high-endtoepassingen, vertelt productieverantwoordelijke Rik Schelfhout. “Wij zijn flexibel en werken alles in eigen huis uit: engineering, constructie, montage en automatisatie. Dat doen we op vraag van de klant; denk aan capaciteit, soort product en producteigenschappen. In samenspraak met de klant kunnen we op basis van het te transporteren product allerlei nodige opties toevoegen om het transport vlot en veilig te laten verlopen.”

Materiaalkeuze

Bij het ontwerp is de materiaalkeuze cruciaal. “Wij werken met staal of rvs voor de behuizing en het binnenwerk. Dat hangt ervan af of een product corrosief is of abrasief, of juist plakkerig of stoffig. Bij chemische toepassingen bijvoorbeeld gebruiken we rvs 304 of, indien nodig, rvs 316. De bakjes voorzien in allerlei typen en maten, afhankelijk van het product. Ze zijn vaak van hoogwaardig kunststof of staal, maar we kunnen ze ook in slijtvast materiaal (Hardox) of rvs maken.”

Capaciteit en snelheid

Capaciteiten zijn gangbaar van 1 tot 1000 ton/uur. Onlangs produceerde Ventilec een elevator die tot wel 500 ton/uur kon verwerken. De capaciteit kan niet onbeperkt worden opgevoerd door de band maar sneller te laten draaien.

“Als je de elevator te snel laat draaien, wordt het materiaal bovenaan te hard uit de bakjes geworpen en wordt het product beschadigd. Maar draait de band te traag, dan valt het materiaal gewoon weer naar beneden. Daartussenin moet je de ideale snelheid bepalen, in de orde van meters per seconde. Deze snelheid is afhankelijk van het vertransporteerde bulkgoed.”

Levensduur optimaliseren

Bij een grote capaciteit wordt de band, en daarmee de lagering van de wielen, zwaar belast. Daarom is het zaak onbalans tegen te gaan. “Wij kunnen de wielen in eigen huis balanceren om de levensduur van de lagering te optimaliseren. Ook kunnen we een band voorzien van scheefloopdetectie en rotatiesensor om problemen te voorkomen.”

Revisie

Naast nieuwbouw verzorgt Ventilec service op bestaande elevatoren, bijvoorbeeld voor het vervangen van een gebroken as of een kapotte band. Ook voert het bedrijf revisies uit, voor diverse doeleinden: capaciteitsvergroting, vervanging van slijtdelen of voldoen aan de actuele regelgeving voor bijvoorbeeld explosieveiligheid. De bestaande installatie kan worden gescand met de 3D-scanner waarin onlangs is geïnvesteerd. Deze scan wordt gebruikt om de afmetingen voor de vervangende delen te bepalen of tussen de bestaande invoer- en afvoerpunten een compleet nieuwe installatie te ontwerpen.

Weinig ruimte

Een uitdaging bij revisies van elevatoren is de beschikbare ruimte. Er is vaak weinig ruimte voor het uitbouwen van een installatie of delen daarvan en het vervolgens nieuw inbouwen. “In een bulkfabriek hebben we een keer de elevator ter plaatse moeten opbouwen. Elk onderdeel moest apart naar binnen en de voet- en elevatorkop zijn ter plaatse samengebouwd.”

Explosie- en brandveiligheid

Omdat een elevator vaak wordt ingezet voor transport van stoffige materialen, is explosieveiligheid een belangrijk issue in bestaande installaties. “Van elevatoren die twintig jaar oud zijn, is 90% niet explosieveilig. Wij kunnen de explosieveiligheid op orde brengen. Dit doen we door een explosiestudie uit te voeren op de bestaande of nieuwe installatie. Op basis van deze studie wordt er dan een voorstel aan de klant voorgelegd.”

Zuinig met softstarter

Het energieverbruik van de motor is tegenwoordig ook een punt van aandacht. “Daar kijken klanten meer en meer naar. Wij gaan dan voor hen op zoek naar de meest geschikte motor. Daarbij zorgen we ervoor dat de installatie vlot opstart. Zeker als de bakken nog gevuld zijn, kunnen er grote piekstromen optreden. Grote elevatoren voorzien we daarom standaard van een softstarter en ook van een rem. Want als de elektriciteit uitvalt, terwijl de bakken nog vol met product zitten, draait de band terug en valt het product eruit. Bij opstart zit de voet dan vol met product en is de elevator verstopt.”

Reiniging

In verschillende sectoren is het belangrijk om productvervuiling door een vorig product te voorkomen en zijn productrestanten onderin de voet ongewenst. Voor deze problemen heeft Ventilec Industrial verschillende oplossingen. Zo is er bij elevatoren voor elke veiligheidsuitdaging, van explosie of brand tot productverontreiniging, een oplossing.