De schroeftransporteur is een van de oudste transportmiddelen voor continu transport die door de mens wordt toegepast. Reeds bij de oude Grieken werd dit werktuig, de zgn. schroef van Archimedes, gebruikt voor horizontaal of licht stijgend transport van water.
Tegenwoordig worden schroeven in vele uitvoeringsvormen gebruikt voor het transport van zowel vrijstromend als klevend (zgn. cohesief) stortgoed.
Qua werkwijze en gebruik moet een onderscheid werden gemaakt in schroeven voor horizontaal of hellend transport, en schroeven voor verticaal transport.
De horizontale schroef is typisch een duwwerktuig, waarbij het te transporteren materiaal in de onderste helft van de trog of pijp ligt. Bij rotatie van de schroef kan het materiaal door de wrijving met de trogwand niet met de schroef meedraaien, waardoor het door de schroef wordt voortgeduwd. Dit is te vergelijken met een moer op een roterende schroef. Wanneer de moer niet (of slechts ten dele) met de schroef mee kan draaien zal hij zich langs de schroef bewegen. De vullingsgraad van de horizontale schroef zal niet groter zijn dan ca 40% van de troginhoud. Bij te grote vulling treedt meer wrijving op tussen schroef en materiaal en zal dit ten dele met de schroef meeroteren, en vindt daar dus geen transport plaats. Het materiaal wordt “over de balk gegooid “.
Bij verticaal schroeftransport is de schroef niet in een trog, maar in een ronde pijp ondergebracht. Voor transport is het nodig dat het materiaal ten dele meedraait met de schroef. Hierdoor wordt het materiaal door centrifugaalwerking tegen de pijpwand gedrukt, en door de wrijving afgeremd, waardoor transport optreedt. In tegenstelling tot de horizontale schroef die bij elk toerental zal transporteren, bestaat er bij de verticale schroef een minimum toerental, waaronder geen transport zal plaatsvinden. De toerentallen zijn bij verticaal transport in het algemeen veel hoger dan bij horizontale schroeven.
De voordelen van schroeftransport zijn onder meer:
+De transporteur kan geheel gesloten worden uitgevoerd, dus stofvrij transport .
+Zowel de toe- als afvoer kan op meerdere plaatsen langs de transportweg plaats vinden.
+Tijdens transport kunnen tevens bewerkingen als koelen, drogen, verwarmen etc. werden uitgevoerd.
+De schroeftransporteur is relatief goedkoop in aanschaf en onderhoud.
+Geschikt voor de meeste vrijstromende zowel als cohesieve materialen.
+Kan ook bij hogere temperaturen worden toegepast.
De nadelen zijn hoofdzakelijk:
– Een laag energetisch rendement, het is een echte wrijvingsmachine. Door de meestal beperkte transportafstanden is dit echter geen groot bezwaar.
– Niet geschikt voor grotere transportafstanden of opvoerhoogtes. Door een aantal transporteurs achter elkaar te schakelen kunnen wel grotere lengtes/hoogtes worden bereikt, maar dan wel ten koste van hoogte of ruimteverlies.
– Bij transport van abrasieve materialen zal door de optredende wrijvingen een sterke slijtage van zowel schroef als trog- of pijpwand kunnen optreden
