Tekst: Pieter van den Brand | Fotografie: Marco Vellinga
Brandveiligheid is een hot topic in de recyclingbranche. Bij VDL ziet Sander Brands de rol van de leverancier van detectie- en blussystemen bij recyclingprocessen groeien. ‘We zijn al vanaf de bouw bij een recyclinglijn betrokken.’
Tekst: Pieter van den Brand | Fotografie: Marco Vellinga
Van de hout- en papierrecycling tot de verwerking van PMD (plastic, metaal en drankenkartons) en matrassen. In de recyclingbranche ontkomt geen enkele tak van sport eraan scherp te zijn op brandveiligheid. In alle stromen zitten wel accu’s, batterijen en metalen die bij het shredderen vonken geven of warmte ontwikkelen, waarmee ontstekingsrisico’s ontstaan. “Je ziet dat in steeds meer producten batterijen zitten, zoals in telefoons en lampen, maar ook in wenskaartjes met zo’n deuntje met een knoopcelletje. Dat wenskaartje komt bij de papierrecycler terecht. Zo’n knoopcelletje kan spontaan ontbranden en zie zo’n brand dan maar eens uit te krijgen tussen al dat papier”, zegt brandveiligheidsexpert Sander Brands van VDL Industrial Products. Bij de recycling van matrassen kan het ook mis gaan, bijvoorbeeld als in de snijmachines voor het PUR-schuim metalen matrasveren gaan vonken. Uit het schuim komen gassen vrij die zich op de transportband ophopen. “Als een matrasveer blijft hangen en opwarmt, kan dat een ontsteking veroorzaken. Dan kan heel snel een brand ontstaan.”
De bewustwording van brandveiligheid onder recyclers neemt toe. Steeds meer bedrijven laten vlamdetectie- en blussystemen aanleggen. Na de grote namen als Renewi en PreZeRo (voorheen SUEZ) komen deze systemen nu ook op het netvlies van kleinere bedrijven. “Wekelijks zijn er incidenten. De klanten van recyclers willen niet dat zoiets gebeurt. Ook verzekeraars zijn daar scherp op, want het kost hen veel geld. We zijn op een punt gekomen dat recyclers zoveel risico lopen, dat verzekeraars dat niet meer af willen dekken. Het wordt steeds lastiger zich te verzekeren.”
De zware omstandigheden in en rond recyclinglijnen en de verschillende machines, zoals shredders en persen, stellen hoge eisen aan het vlamdetectie- en blussysteem. Brands ziet een groeiende vraag naar systemen die op basis van de combinatie ultraviolet (UV) en infrarood (IR) hitte detecteren en over een brede golflengte opereren. “Dat maakt een snelle detectie van ontstekingen mogelijk. Bij droge afvalstromen is een korte reactietijd cruciaal. Het systeem is intelligent en herkent niet alleen vonken en vlammen, maar ook hete deeltjes en onderdelen.”
“Vroeger kwamen we pas in beeld na een incident, nu werken we van het begin af aan mee”Sander Brands, brandveiligheidsexpert van VDL Industrial Products.
Het sorteren van PMD gebeurt in gigantische recyclinglijnen. Aan metershoge transportbanden gekoppelde trommelzeven, magneten en optische scheiders houden kunststoffen, metalen en drankpakken apart. Kunststof wordt per type in balen gesorteerd, waarna het voor verdere verwerking naar klanten in de kunststofrecycling gaat. Vrijwel alle stappen in het scheidingsproces zijn gevoelig voor ontsteking. “In het grove breken van de huisvuilzakken met PMD aan het begin van het proces kan al brand ontstaan. Ook bij de machines die de verschillende materiaalstromen in balen persen, is ontsteking mogelijk. Daar loop je het risico dat er nog spuitbussen inzitten. Hoe accuraat sorteerprocessen vandaag de dag ook zijn, er kan altijd nog iets achterblijven”, zegt Brands.
Recyclers werken veel met installaties, zoals shredders en puinbrekers, die op het bedrijfsterrein verrijdbaar zijn, om ze bij meerdere recyclingstromen in te kunnen zetten. “Vroeger konden we er weinig mee om zo’n installatie tegen brand te beveiligen. Maar nu hebben we voor zowel vaste als verrijdbare opstellingen een mobiele branddetectie- en blusunit ontwikkeld. Onze oplossing is een eenvoudige technische ruimte inclusief een bluswateropslag, waar je alleen maar een stekker in hoeft te prikken. Zo kunnen we ook voor de mobiele installaties de brandveiligheid regelen.”
Wat opvalt aan deze ontwikkeling in de recyclingbranche is dat de leverancier van blus- en detectiesystemen voortaan al bij de bouw bij installaties betrokken is. “Vaak was het zo dat we pas na een incident in beeld kwamen om een systeem te installeren, of als de verzekeraar aanvullende eisen ging stellen”, zegt Brands. “Nu werken we van het begin af aan mee bij de brandveiligheid van een nieuwe recyclinglijn. We krijgen steeds meer grip op de recyclingprocessen van onze klanten. Tenslotte zijn we middenin het proces actief. Juist installateurs vragen ons mee te denken over het totaalplaatje van de veiligheidsinstallatie in plaats van het sec toeleveren van detectieapparatuur op de verschillende bluspunten in een lijn. Ze vragen ons ook de inrichting van de technische ruimte in te kleden. Daarmee zijn we een belangrijke aanvulling op camerasystemen die buiten het proces om de recyclinglijnen en ook de opslaglocaties op de site bewaakt. Wij kunnen in het proces zelf het ontstaan van ontstekingen voorkomen.” ●
________________________________________________
• Voor vlamdetectie en blussystemen in de recyclingbranche levert VDL Industrial Products (onderdeel van VDL Groep) de Firefly ShredderGuard, de Firefly ConveyorGuard en Firefly vonkendetectiesystemen. Naast de vlamdetectoren van het Zweedse Firefly – die werken op basis van UV en IR – is elk systeem voorzien van een groot aantal blusnozzles. Bij activatie verspreiden die een fijne watermist over een breed oppervlak, wat de ontsteking dooft en een koelend effect heeft. Het systeem detecteert op zowel ontstekingstemperatuur als energieniveau. Dus niet alleen de temperatuur is bepalend voor een ontsteking, maar ook de minieme warme deeltjes in het afval zelf, die in korte tijd oververhit kunnen raken. In hete deeltjes schuilt een veel groter risico op een ontsteking dan bij een gemiddelde slagvonk tijdens het productieproces.
