Om de vorm van de deeltjes kwalitatief te beschrijven, is de waarnemer vaak tevreden met louter visuele inspectie, in het geval van fijne monsters waarschijnlijk met behulp van een microscoop.
Karakteristieken zoals “naaldvormige kristallen”, “compact granulaat”, “versplinterde korrels” of “afgerond zand” worden snel gemaakt en brengen een corresponderende afbeelding naar de geest van elke lezer. Deze omschrijvingen zijn echter onvoldoende als het gaat om het evalueren van de geschiktheid van een materiaal voor ons specifieke toepassing.
Als zand bijvoorbeeld bedoeld is als bouwmateriaal, mogen de korrels niet te rond zijn. In dit geval is het belangrijk om deze rondheid nauwkeurig te kwantificeren om op betrouwbare wijze de geschiktheid van het ruwe materiaal te bepalen. Dit is waar kwantitatieve analyse van de deeltjesvorm in het spel komt.