
Testopstelling bij AERZEN Nederland, met links het gele batterijpack gevoed door zonne-energie. | Foto: AERZEN Nederland

50 kW aan zonnepanelen op de productiehal. | Foto: AERZEN Nederland
Het transport van cement vergt krachtige, klantspecifiek gebouwde zuig- en blaasmachines, die ook nog eens compact moeten zijn omdat het lossen vaak in krappe ruimtes plaatsvindt. Het testen van de blowers en schroefcompressoren in de fabriek vergt veel vermogen; een batterijpack gevoed door zonnepanelen biedt een duurzame oplossing.
In Nederland worden bouwprojecten belemmerd door de stikstofproblematiek, maar wereldwijd wordt er gebouwd als nooit tevoren. De cementproductie draait dus op volle toeren, zij het op een beperkt aantal locaties. Met grote schepen wordt er daarom veel cement over zee vervoerd. Voor het laden en lossen van die schepen zijn krachtige zuig- en blaasmachines nodig. Die moeten zeer grote hoeveelheden cement snel lossen en soms over grote afstanden transporteren.
Cement bulk handling
Nederland kent niet veel cementproductie meer, maar wel grote bouwers van installaties voor het laden en lossen van cement; ‘bulk handling’ heet dat. “Die hebben klanten wereldwijd”, zegt Tim van Haren. Hij is directeur sales & marketing bij AERZEN in Duiven, de Nederlandse dochter van de Duitse Aerzener Maschinenfabrik, de applicatiespecialist voor energie-efficiënte blowers en schroefcompressoren. Deze installatiebouw vormt een grote afzetmarkt voor AERZEN, dat er klantspecifieke machines voor levert.
tk1 Zuigblowers en blaascompressoren
Een losinstallatie bestaat uit twee typen machines, legt Van Haren uit. “Een zuigmachine – dat kan een voorinlaatblower of een schroefblower zijn – zuigt het schip leeg en brengt het cement naar een vat. Vanuit dat vat blaast een overdrukmachine, een schroefcompressor, het cement met lucht verder naar een opslaglocatie. Die kan honderden meters tot zelfs een kilometer verder liggen.” Elke installatie bestaat uit minimaal twee vaten. Terwijl het ene vat wordt gevuld, wordt het andere leeggeblazen, waarna de rolverdeling wordt omgewisseld.
“Het is vaak passen en meten, waardoor we niet uit de voeten kunnen met een standaardoplossing, dus leveren we klantspecifieke machines”
Tim van Haren
tk2 Mobiele losinstallaties
Sommige klanten van AERZEN bouwen installaties met zuigblowers en blaascompressoren die op de kade staan. Dat kunnen vaste installaties zijn of mobiele op trailers. Als het om een grote cement carrier gaat, wordt een mobiele zuigarm, die is gekoppeld aan de mobiele installatie, over de kade langs het schip gereden. Zo kan het hele schip worden leeggezogen zonder dat het telkens verplaatst hoeft te worden langs een vaste installatie.
Kleine footprint
Er zijn ook zelflossende cementschepen, waar de complete losinstallatie in het schip wordt ingebouwd. Van Haren: “Dat kunnen grote projecten zijn, met tot wel 30 machines. Dan is het belangrijk dat wij die machines, inclusief de frequentieregelaars en schakelkasten, compact bouwen. Want aan boord van zo’n carrier is de footprint beperkt. Het is daar vaak passen en meten, waardoor wij niet uit de voeten kunnen met een standaardoplossing. Dus leveren wij klantspecifieke machines. Datzelfde geldt op de kade voor een trailer, waar de ruimte ook beperkt is.”
VMX 250 schroefcompressoren die tot 52 m3/min leveren, met 250 kW elektromotor en control panel met VSD (variable-speed drive). | foto:AERZEN Nederland
“Water en cementpoeder mogen absoluut niet samenkomen; daarom zit er altijd een koeldroger op zo’n schroefcompressor als je naar hoge drukken gaat”
Tim van Haren
tk3 Machine afhankelijk van afstand
AERZEN levert voor de cementlosinstallaties verschillende typen machines, zowel diesel- als elektrisch aangedreven. “Voor het leegzuigen passen we altijd voorinlaatblowers toe, die tot 800 mbar onderdruk kunnen leveren voor grotere afstanden, of Delta Hybrid schroefblowers. De overdrukmachines voor het blazen zijn oliegesmeerde schroefcompressoren die tot 8 bar gaan, voor de langere afstanden. Olievrije schroefcompressoren die maximaal tot 3,5 bar kunnen, zijn geschikt voor de kortere afstanden.”
Koeldroger
Schroefcompressoren die het hygroscopische cement over grote afstanden moeten transporteren, comprimeren, zoals gezegd, de lucht tot wel 8 bar. Dan ontstaat er vocht, weet Van Haren. “Een beetje olie vindt het cement niet erg, maar water en cementpoeder mogen absoluut niet samenkomen. Daarom zit er altijd een koeldroger op zo’n machine als je naar die hoge drukken gaat, zodat er geen vocht bij het cement komt.”
VMX 160 schroefcompressor met 110 kW elektromotor, geschikt voor 21 m3/min tot 6 barg. | foto:AERZEN Nederland
tk4 Functioneel testen
De machines worden in de fabriek in Duiven functioneel getest. “We kijken of het aggregaat, de combinatie van machine met elektromotor en schakelkast, werkt. Kan het de gevraagde druk genereren en slaat het af op de ingestelde grenzen? We testen alle alarmen en functionaliteiten, zodat we zeker weten dat de installatie plug-and-play is als we die machines afleveren.” Op de locatie van de klant ondersteunt AERZEN desgewenst de inbouw en aansluiting van de machines.
Duurzame energie
Het testen van de machines met elektromotoren tot 250 kW vergt veel vermogen in de fabriek. In het kader van de algehele verduurzaming bij AERZEN – zonnepanelen, elektrische en hybride auto’s, gebouwisolatie, ventilatie met warmteterugwinning, enzovoort – zet het bedrijf voor het testen een batterijpack in. Dat wordt gevoed door de zonnepanelen; er ligt voor 50 kW op het dak in Duiven. Als de zon onvoldoende schijnt om het pack weer op te laden, of als machines met elektromotoren tot 500 kW worden getest, moet AERZEN echter de aloude dieselgenerator inzetten. “Een zwaardere netaansluiting waar we om hebben gevraagd, hebben we nog niet gekregen. Helaas werkt de netbeheerder nog niet mee. Jammer, want we willen het zo groen mogelijk doen, met duurzame energie.”
Vanuit Nederland wereldwijd geleverd
De Nederlandse vestiging is binnen het AERZEN concern de enige die de cementindustrie met klantspecifieke machines bedient, zegt Van Haren tot slot. “Wij bouwen ze ook voor onze zusterbedrijven. Inmiddels hebben we duizenden van deze machines gebouwd voor cementlosinstallaties; die gaan naar klanten wereldwijd. We doen dit al meer dan veertig jaar en zijn er heel ervaren in.”